Ήταν κάπου στα τέλη του 1380 οπότε και το Δεσποτάτο της Ηπείρου (1) περιήλθε στην οθωμανική αυτοκρατορία. Από εκείνη τη στιγμή και μετά αρχίζει το μαρτύριο των χριστιανικών πληθυσμών της ευρύτερης περιοχής. Η δόξα και η αίγλη των άλλοτε γενναίων του τόπου Κραψιτών έχει καταρρακωθεί και όπως όλοι τελούν υπό το γενικό πρόσταγμα του Τούρκου Μπέη.
Ένα από τα πιο βάρβαρα έθιμα των Τούρκων ήταν να υποχρεώνουν τα χριστιανικά
ζευγάρια να προσκαλούντον Μπέη στον γάμο τους. Εκεί αφού αυτός θα γλένταγε και
θα πέρναγε καλά, μετά τον γάμο, θα έπαιρνε τη νύφη στο παλάτι του για μερικές ημέρες.
Μετά θα την επέστρεφε στον γαμπρό και αν εκείνος δεν την ήθελε, τότε ο μπέης θα την πάντρευε με όποιον Tούρκο αυτός ήθελε.
Σε κάποιο βιβλίο του 1692, το οποίο είναι γραμμένο και στα ελληνικά και στα
Λατινικά, σώζεται η πραγματική ιστορία δυο γενναίων νέων της εποχής, των οποίων
ο γάμος έγινε η αιτία της μετεγκατάστασης των Κραψιτών. Η ιστορία αυτή θέλει δυο από τις πιο ξακουστές οικογένειες του χωριού
να παντρεύουν τα παιδιά τους.
Η οικογένεια του ΠΕΤΡΟΥ ΛΑΜΠΡΟΥ, θα πάντρευε τον πρωτότοκο υιό της Χαρίλαο, με την όμορφη Χρύσω της οικογένειας του ΚΩΣΤΑ ΜΠΟΥΛΙΑ. Η νύφη αρνήθηκε παρά τις πιέσεις των δικών της να αποσταλεί πρόσκληση στον Μπέη και παρακίνησε και τον μέλλοντα σύζυγο της να μην υποκύψουν στους εκβιασμούς των Τούρκων.
Έτσι λοιπόν, ο Μπέης πληροφορήθηκε τα καθέκαστα και την ημέρα του γάμου εμφανίστηκε συνοδευόμενος από 15 οπλισμένους τούρκους στρατιώτες για να πάρει τη νύφη στο παλάτι.
Αυτό ήταν… οι συγκεντρωμένοι χριστιανοί τους σκότωσαν όλους, ανάμεσα τους και τον μπέη, πλην ενός στρατιώτη ο οποίος διέφυγε.
Ήταν μια μεγάλη νίκη των χριστιανών και των μετέπειτα Κραψιτών απέναντι στον Τουρκικό ζυγό!
Αυτή η νίκη όμως γνώριζαν όλοι ότι δεν θα είχε και πολλά μεθεόρτια αφού ήταν
σίγουρο ότι οι Τούρκοι θα επέστρεφαν για να πάρουν εκδίκηση και έτσι αποφασίζουν να συγκεντρώσουν όλα τους τα υπάρχοντα και να αναζητήσουν νέα πατρίδα μακριά
από τον κίνδυνο των Τούρκων.
Το ανάποδο πετάλωμα των αλόγων και η Μεγάλη Κράψη
Πριν την αναχώρηση τους, ένας πολύ σοφός γέρος, ο Κώστας Ντόρος είχε την πολύ έξυπνη ιδέα να καλιγώσουν τα άλογα τους ανάποδα. Έτσι ενώ αυτοί θα κατευθύνονταν προς την Πίνδο οι Τούρκοι θα κατέληγαν στην αντίθετη μεριά προς τα βάθη της Αλβανίας, όπως ακριβώς και συνέβη έπειτα από 4 ημέρες αναζήτησης από τους Τούρκους οι οποίοι σε αυτό το διάστημα ακολούθησαν τα παραπλανητικά ίχνη των Κραψιτών.
Οι 173 Κραψίτες οι οποίοι αναχώρησαν προς αναζήτηση της νέας τους Πατρίδας
την Κυριακή 10 Ιουνίου 1435, έπειτα από πολύ ταλαιπωρία και υπό τον κίνδυνο του θανάτου λόγω πείνας και δίψας, κατάφεραν και φτάσανε σε μέρος που για αυτούς ήταν κατάλληλο προς εγκατάσταση και ίδρυσαν εκεί την «Μεγάλη Κράψη», όπως ακριβώς ήταν το όνομα του χωριού για πάρα πολλά χρόνια, σε τοποθεσία που για τους πιο νεότερους είναι γνωστή ως «παλιός Αι-Λιας». Περίπου 100 χρόνια αργότερα εξαιτίας κάποιων επιδρομών από τον Μύριο Παύλο και μιας επικίνδυνης κατολίσθησης αναγκάζονται να μετακομίσουν για δεύτερη φορά λίγο πιο χαμηλά, εκεί που βρίσκεται χτισμένη πλέον η σημερινή Κράψη.
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
(1) Δεσποτάτο Ηπείρου
Το Δεσποτάτο της Ηπείρου ήταν ένα από τα κράτη που προέκυψαν από τη διάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μετά την Δ΄ Σταυροφορία το 1204. Το Δεσποτάτο της Ηπείρου, μαζί με την Αυτοκρατορία της Νίκαιας και την Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας, ήταν η νόμιμη ελληνική συνέχεια
της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Αρχικά περιείχε τα εδάφη της Ηπείρου και της Αιτωλοακαρνανίας,
όμως γρήγορα επεκτάθηκε στα Επτάνησα καθώς και σε σημαντικά τμήματα της Αλβανίας,
της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας και της Θράκης. Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης στην Τέταρτη Σταυροφορία, η Ήπειρος έγινε το κέντρο του Δεσποτάτου της Ηπείρου, ενός από τα διάδοχα κράτη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Κατακτήθηκε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία τον 15ο αιώνα, και έγινε ημιανεξάρτητη κατά τη διακυβέρνηση του Αλή Πασά στις αρχές του 19ου αιώνα, αλλά οι Οθωμανοί την επανέφεραν υπό τον έλεγχό τους το 1821. Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους και τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η νότια Ήπειρος έγινε μέρος της Ελλάδας, ενώ η Βόρεια Ήπειρος αποτέλεσε τμήμα του νεοσύστατου κράτος της Αλβανίας.
Η ονομασία ΗΠΕΙΡΟΣ προέρχεται από το επίθετο ἄπειρος, τη δωρική προφορά της λέξης ἤπειρος,
και της αποδόθηκε από τους απέναντι Κερκυραίους που αναφέρονταν στη γη απένατί τους, με την
έννοια της μεγάλης έκτασης ξηράς. Σε νόμισμα των αρχαίων κατοίκων της περιοχής, κατά τον 3ο π.Χ.
αι., αναφέρεται και η λέξη ΑΠΕΙΡΩΤΑΝ (των Ηπειρωτών, το Ηπειρωτικόν).
